Search results
30th century BC: 29th century BC: 28th century BC: 27th century BC: 26th century BC: 25th century BC: 24th century BC: 23rd century BC: 22nd century BC: 21st century BC: 2nd millennium BC · 2000–1001 BC 20th century BC: 19th century BC: 18th century BC: 1790s BC: 1780s BC: 1770s BC: 1760s BC: 1750s BC: 1740s BC: 1730s BC: 1720s BC: 1710s BC ...
Wikipedia Shqip është versioni shqip i Wikipedia-s, enciklopedisë së lirë. Ajo filloi më 12 tetor 2003 dhe tani përmban 84.261 artikuj . Për nga numri i artikujve, Wikipedia shqip e mban vendin e 75-të [1] sipas listës së Wikipedia-ve.
- Lashtësia
- Ilirët
- Shqipëria Nën Sundimin Osman
- Krijimi I Koalicionit Ballkanik
- Dështimi I Koalicionit
- Ndryshimet në Fe
- Rikonsolidimi I Perandorisë Osmane
- Pavarësia E Shqipërisë
- Republika Popullore Socialiste E Shqipërisë
Paleoliti
Gjurmët më të hershme njerëzore në territorin e Shqipërisë shfaqen në periudhën musteriane, që i përket Paleolitit të Mesëm (100 000 – 30 000 vjet më parë). Këto përfaqësohen nga vegla prej stralli të punuara mirë, me forma tipike musteriane, të cilat i kanë shërbyer njeriut primitiv për procese të ndryshme pune që lidheshin drejtpërdrejt me sigurimin e ushqimit të tij të përditshëm. Të tilla vegla, si prefëse, kruese, gërryese, etj., janë gjetur, deri më sot, në stacionin prehistorik të Xarr...
Neoliti
Janë zbuluar e gërmuar një numër i madh vendbanimesh neolitike me shtrirje gati në tërë territorin e Shqipërisë, si në Maliq, Cakran, Vashtëmi, Burimas, Podgorie, Barç dhe në Dërsnik të rrethit të Korçës, në Kamnik të Kolonjës, në Blaz e Nezir të Matit, në Cakran të Fierit, në Burim, në Gradec e në Cetush të Dibrës, në Kolsh të Kukësit, në Rrajcë e në Rashtan të Librazhdit e nga gjetje të rastit në pika të tjera. Më mirë është njohur e studiuar pellgu i Korçës, i cili gjatë epokës parahistori...
Epoka e bronzit
Epoka e bronzit në Shqipëri përfshin mijëvjeçarin e tretë dhe gjithë mijëvjeçarin e dytë p.e.s., e deri në fundin e shek. XII p.e.s. Ajo njihet prej të dhënave të fituara nga shtresat e kulturës së bronzit në vendbanimet e Maliqit, të Trenit e të Sovjanit në pellgun e Korçës, nga shtresa e parë e vendbanimit të Gajtanit në afërsi të Shkodrës, nga gjetjet në shpellën e Nezirit dhe nga vendbanimi i Badherës e kalaja e Kalivosë në rrethin e Sarandës. Gjithashtu njihet nga varrezat tumulare në Ma...
Shthurja e bashkësisë primitive shek. XI - V p.K
1. 1.1. Artikull : Origjina dhe trualli historik i Ilirëve 1.2. Artikull : Gjendja ekonomiko-shoqërore e Ilirëve 1.3. Artikull : Kultura Ilire 1.4. Artikull : Kolonitë helene të bregdetit Ilir Burimet historike dëshmojnë se në epokën e hekurit territori i Shqipërisë banohej nga ilirët, një nga popullsitë e mëdha të Evropës së atëhershme, që shtrihej në gjithë pjesën perëndimore të Gadishullit Ballkanik. Rreth fundit të shekullit XII ose fillimit të shekullit XI para erës sonë në territorin e...
Shtetet Ilire
1. 1.1. Artikull : Shtetet e para Ilire 1.2. Artikull : Fuqizimi i skllavopronarisë 1.3. Artikull : Shteti i Epirit Në fundshekullin V p.e.s. ilirët hynë në rrugën e zhvillimit skllavopronar. Në shekujt që pasuan e deri në pushtimin romak krahinat më të përparuara ilire, ato jugore, kryesisht bregdetare, njohën zhvillimin e tyre më të lartë shoqëror e politik të pavarur. Urbanizimi intensiv i kësaj treve dhe zhvillimi që mori, për pasojë, mënyra antike e prodhimit në shek. IV-III p.e.s. çoi n...
Shteti Ilir Fuqi mesdhetare
1. 1.1. Artikull : Luftërat kundër Romës 1.2. Artikull : Mbretëria e Dardanisë 1.3. Artikull : Qëndresa e Ilirëve kundër pushtuesve romak Në historiografinë moderne është bërë zakon që shtetin ilir të mesit të shek. III ta quajnë shteti ardian. Studiuesit që e pagëzuan me këtë emër ia atribuojnë formimin e këtij shteti fisit të ardianëve. Sipas tyre, ky fis, i shtyrë nga keltët që vinin nga veriu u bart gjatë shek. IV në bregun e djathtë të Naronës, përballë ishullit Far, në jug të dalmatëve;...
Pushtimet e para osmane në Shqipëri
Sulmet e ushtrive osmane për pushtimin e viseve shqiptare nisën në mesin e viteve 80 të shek. XIV. Të udhëhequra nga bejlerbeu i Rumelisë, Timurtash Pasha, në vitin 1385 ushtritë osmane, pasi morën Sofjen, u futën në Shqipëri dhe pushtuan qytetet e Shkupit, të Përlepit, të Manastirit dhe të Kosturit. Në dokumente perëndimore dhe osmane të shek. XIV-XV për qytetet e Shkupit, të Manastirit, të Kosturit, të Janinës etj., si dhe për Fushë-Dardaninë shprehimisht është shënuar se ato ishin "në Shqi...
Intensifikimi i sulmeve të ushtrive osmane dhe zgjerimi i vrullshëm i pushtimeve të tyre në Ballkanbënë që sundimtarët ballkanas të linin mënjanë grindjet e konfliktet ndërmjet tyre dhe të mendonin e të projektonin aksione të përbashkëta ushtarake për të mbrojtur zotërimet e veta. Në vitin 1387 u krijua një koalicion i gjerë ballkanik, ndërkohë që ...
Disfata e koalicionit ballkanik në betejën e Fushë-Dardanisë të vitit 1389 pati rrjedhime të rënda për popujt e Gadishullit të Ballkanit. Ajo i dha fund krijimit të koalicioneve ballkanike të gjera kundër pushtuesve osmanë dhe sulltanit pasardhës, Bajazitit I (1389-1402), të njohur me cilësimin Rrufeja (Jëlldërëm), i lehtësoi rrugën për pushtime të...
Ndërkaq osmanët ishin përpjekur për zgjerimin e pushtimeve të tyre në Shqipërinë Qendrore. Qysh në vitin 1385 ata u kishin marrë Muzakajve qytetin e rëndësishëm të Kosturit, kurse rreth vitit 1394 u morën Gropajve Ohrin, të cilin nuk e mbajtën dot për një kohë të gjatë. Ky qytet buzë liqenit kishte fortesë të fuqishme dhe një pozicion shumë të favo...
Pasi e konsoliduan pushtetin osman në viset lindore të Shqipërisë Qendrore, trupat osmane nisën sulmet në drejtim të rajoneve perëndimore e bregdetare, si dhe të Shqipërisë së Epërme dhe asaj të Poshtme, sulme që i vazhduan pa ndërprerë nga viti 1385 deri në vitin 1402 për t`i rifilluar pas një dhjetëvjeçari. Pasi morën Zveçanin, më 1393 osmanët ar...
Krijimi i shtetit të ri
Pak kohë pas mundjes së osmanëve nga lidhja ballkanike, në dhjetor të vitit 1912 u thirr në Londër një konferencë ambasadorësh të Fuqive të Mëdha (Britanisë, Gjermanisë, Rusisë, Austro-Hungarisë, Francës dhe Italisë) për të vendosur mbi çështjet e ngritura nga lufta në Ballkan. Me mbështetjen e dhënë shqiptarëve nga Austro-Hungaria dhe Italia, konferenca ra dakord të krijohej një shtet i pavarur shqiptar. Por, në vendosjen e kufinjve të shtetit të ri, duke pasur trysni të forta nga fqinjët e...
Konsolidimi i shtetit shqiptar
Në fillim të viteve 1920 shoqëria shqiptare ishte e ndarë midis dy grupimeve politike opoziatare. I pari, përbehej prej shtresës së bejlereve dhe pashallarëve të mëdhenj, pronarë të mëdhenj tokash, intelektualë të shkolluar jashtë vendit, iniciatorë të lëvizjes për bashkimin e Vilajeteve shqiptare dhe aktorë kryesorë politikë dhe ekonomikë në Shpalljen e Pavarësisë. Ndër ta numëroheshin Vlorajt, Vrionasit, Biçakçinjtë, Toptanasit, Vërlacët, Këlcyrajt, etj.. Ky grupim politik dhe ekonomik përf...
Lufta e Dyte Botërore
Në tetor të vitit 1940 forcat italiane e përdorën Shqipërinë si një bazë ushtarake për të pushtuar Greqinë, por ata u zmbrapsen shpejt në Shqipëri. Pasi Gjermania naziste mundi Greqinë dhe Jugosllavinë në vitin 1941, krahinat e Kosovës dhe Çamërisë i´u bashkëngjitën Shqipërisë, duke krijuar kështu një shtet shqiptar të bashkuar kombësisht. Shteti i ri zgjati deri në nëntor 1944, kur gjermanet që kishin zëvendësuar forcat pushtuese italiane duke ndjekur dorëzimin e Italisë u tërhoqën nga Shqip...
Shteti i Diktaturës se proletariatit
Sunduesit e rinj të Shqipërise trashëguan një vend jashtëzakonisht të varfër, të persekutuar nga analfabetizmi, gjakmarrja fisnore, shumllojshmëria e sëmundjeve epidemike dhe mungesa fantastike e të drejtave më themelore civile dhe qytetare. Për eliminimin e tyre komunistët ndërmorën një program radikal modernizimi që synonte pavarësinë sociale dhe ekonomike të Shqipërisë, si një suplementim të reformave të filluara qysh nga Shpallja e Pavarësisë në Vlorë më 1912. Akti i parë i qeverisë së re...
Rënia e komunizmit
Mbas vdekjes së Enver Hoxhës më 1985, zëvendësuesi i tij, Ramiz Alia, u përpoq ta ruante strukturën e sistemit ekzistues, por në të njëjtën kohë tentoi të implementonte reforma, në mënyrë që të revitalizonte ekonominë që në atë kohë po bënte në vend numero. Si rezultat ai lejoi investime nga firma të huaja në Shqipëri dhe shtoi marrëdhëniet diplomatike me vendet Perëndimore. Sidoqoftë me rënien e komunizmit në Evropën Lindore në vitin 1989, shumë segmente të shoqërise shqiptare filluan nja ak...
Gëzuar! - Wikipedia shqip mbush 20 vjeç! Urra! - Wikipedia shqip kalon 90 000 artikuj! Wikipedia mbikëqyret nga Fondacioni Wikimedia, një fondacion jofitimprurës i cili gjithashtu mbikëqyr disa projekte të tjera shumë-gjuhëshe me përmbajtje të lirë: Wikimedia Commons. Depoja e materialeve multimediale të lira.
Kështu monumentet e njohura të shqipes të shekujve XVI-XVIII, që u shpëtuan rrebesheve të kohës, e që nuk janë me siguri të parat e gjuhës sonë, i takojnë periudhës PARAKOMBËTARE të gjuhës letrare shqipe. Këtë e përcaktojnë sa tiparet gjuhës aq edhe funksionet shoqërore të saj, meqenëse në të mbizotëronte funksioni ...
1.6 "Para se të filloni të redaktoni!" Wikipedia:Faqja kryesore. Kjo faqe shërben për të përcaktuar rregullat për përmbajtjen dhe stilimin e Faqes kryesore. Seksioni artikulli i javës, për javën aktuale ( java 16 -të) nuk ekziston. Seksioni artikulli i javës, për javën e ardhshme ( java 17 -të) nuk ekziston.
Në vitin 2016, popullsia e Shqipërisë ishte rreth 2,89 milionë, duke përfshirë 1,447 milionë meshkuj dhe 1,443 femra. [13] Kishte 38,003 lindje të gjalla dhe 20,737 vdekje në Shqipëri. Rritja natyrore e popullsisë ishte pozitive, pasi numri i lindjeve tejkalonte numrin e vdekjeve me 17,266.
